In de zomer van 2019 ben ik afgereisd naar de Narino regio in het zuiden van Colombia. Ik kwam uiteindelijk terecht op de koffieplantage van Efrain en Juan Pablo Lasso Argote in het dorp Genova. Van de tien dagen waarop ik op hun finca verbleef, met koffieliefhebber Pascal, koffiebrander & barista Ardy van DENF coffee Eindhoven en koffieboerin Ana van Cafe Trillador, waren al enkele dagen verstreken. Het barista field project, waar aan we deel namen, georganiseerd door This Side Up Coffee betreft een initiatief die relaties versterkt tussen koffieproducenten, koffiebranders, barista’s en consumenten. Het creëert verbinding en wederzijds begrip door middel van het delen van kennis. Tegelijkertijd kreeg ik gedetailleerde informatie uit de eerste hand over het gehele koffieproductieproces.
Deze buitengewone ervaring neem ik mee in elke koffie die ik bij Dafeïne bereid en die uiteindelijk van mijn hand in jouw hand terechtkomt.
Ik kom er al snel achter dat het hard werken is op de plantage. De ochtenden vallen best mee. Het is dan lekker vroeg, we zijn goed uitgerust en de temperatuur op de plantage is nog best aangenaam. De middagen waarbij de temperatuur stijgt zullen pittiger zijn. Ook de hoeveelheid insecten lijkt gedurende de dag toe te nemen. Rond de klok van 10.00 uur wordt het ontbijt op de plantage geserveerd. We krijgen het zo geheten ‘pickers breakfast’. Noem het gerust een complete avondmaaltijd, want met deze hoeveelheid en het soort ingrediënten kun je deze vergelijking wel maken. Het is erg lekker. Het is een grote hoeveelheid maar zoals ik mijn vrienden vaak meegeef; “ we moeten wel goed eten” is nu werkelijkheid en het beste advies. Het lichaam vraagt er gewoon om, dit gezien het werk op de coffee plantage lichamelijk erg intensief is.
Enorme hoeveelheiden koffiebessen zijn er geplukt deze dag. Iedereen op de plantage verzamelt zijn zakken met koffiebessen. Wij sjokken met zakken, die er eerlijk gezegd nog al leeg uitzien, het steile pad op naar de plek waar de pick-up geparkeerd staat. De overige pickers lopen in een vlot tempo het pad op met overvolle zakken koffiebessen op hun rug. Het voldane gevoel van een dagje koffiebessen plukken verdwijnt als sneeuw voor de zon. Schaamte komt er voor in de plaats. Ook omdat onze lunch pauze aanzienlijk langer duurt dan de korte break van de andere plukkers. De gedachte dat dit niet ons dagelijks werk is, en de pickers veel meer ervaring hebben, vlakken dat gevoel een beetje af. Daar en tegen maakt de volle pick-up met enorme hoeveelheden koffiebessen een grote indruk op ons. Hebben wij dat werk echt allemaal met elkaar gedaan?
We vertrekken richting de plantage ‘La Casa’ voor het weeg moment waar ook het woonhuis staat. Het weegmoment is voor ons gewoon leuk om te weten hoeveel we geplukt hebben, maar voor de andere plukkers is dit het belangrijkste moment van de dag. Zij krijgen dan te horen wat ze die dag verdient hebben. En geloof me, als je dat weet, dan wil je vanaf dat moment alleen maar met dit soort koffie werken, en koffie consumeren die te herleiden is naar de oorsprong waarbij de plukker en boer een eerlijke prijs krijgen. Met slechts het respect voor de plukkers op de plantage komen wij er helaas niet. In het gehele proces zullen de dingen op een andere manier georganiseerd moeten worden. Op dat gebied is er gelukkig al veel ontwikkeling, maar het blijft een doorlopende strijd.
Boven op het dak van het woonhuis worden de zakken koffie bessen gewogen. Echter het tillen van de zakken in de pick-up op ‘La Vega’ is niet het laatste moment waarop we onze spierballen moeten gebruiken. We verzamelen onze laatste krachten om de zakken een steile trap op te tillen. Zodra de zakken de weegschaal opgaan komt het verlossende woord: ‘Ralf heeft 20 kilo koffiebessen geplukt op 1 dag.’ Dat is wel een ‘yes’ moment waard. Maar eigenlijk meer voor de echte pickers die 120 kilo op deze dag hebben geplukt.
De weegschaal, om de bessen te wegen, staat niet voor niets op het dak. Het bevind zich recht boven de wet mill, of wel: was station. Hier vind de verwerking van de gewassen methode plaats. We storten de honderden kilo’s koffiebessen in een grote tank boven de pulper. Een machine die de schil, ook wel pulp genoemd, verwijderd. Vanaf dit moment kunnen Efrain en Juan Pablo vele keuzes maken die allemaal betrekking hebben op de uiteindelijke smaak van de koffie. Zij baseren de keuzes op hun jaren lange ervaring en in overleg met de koper van de koffie. De koffiebessen die wij tijdens de ‘harvest’ van 2019 binnen halen gaat uit eindelijk naar ‘Shokunin Coffee’, de koffiebranderij van Jelle van Rossum uit Rotterdam. Juan Pablo heeft gedurende ons verblijf regelmatig contact met Jelle over de voortgang van de verwerkingsmethode.
De komende dagen gaan wij nog zoveel leren over hoe de koffie te wassen, waarom de geur van banaan zo aanwezig is tijdens de verwerkingsmethode, hoe je voelt wanneer het fermentatie proces voorbij is, in welke verschijningsvormen de Berry borer aanwezig is, en komen we erachter dat de koffieboer lange tijd met parchment coffee werkt en maar heel kort met green coffee. Onze kennis zal de komende tijd een vogel vlucht nemen.
Maar op dit moment staan we nog boven op de wet mill en staat Efrain bij zijn net geplukte koffiebessen de oogst eens nader te bekijken. Achter hem ligt een partij natural koffies te drogen in de zon. Voldaan en erg nieuwsgierig wat we nog meer gaan leren neemt Ana een foto van een groep mensen die elkaar steeds beter leren kennen. Wat een fantastische ontdekking.
